ตามประวัติศาสตร์ไทย เมืองหัวพันคือเมืองหัวพันทั้งห้าทั้งหกเคยเป็นเมืองขึ้นกับไทยมาช้านาน เป็นดินแดนแห่งทิวเขาสลับซับซ้อน เหวลึกและดอยสูง พื้นที่ 75 เปอร์เซ็นต์เป็นป่าไม้ ทำให้การคมนาคมลำบาก ประชากรประกอบด้วยชนกลุ่มน้อยเผ่าต่างๆ อาทิ ไทขาว ไทแดง ไทเหนือ ไทน้อย ม้ง ขมุ ยูนนาน เวียดนาม เป็นต้น
แขวงคำม่วนที่มีความสำคัญทางประวัติลาว ในอดีตราวคริสต์ศตวรรษที่ 5 แขวงนี้เคยเป็นที่ตั้งของอาณาจักรฟูนันและเจนฬาโดยได้เรียกขานเมืองนี้ว่า "ศรีโคตรบูร"
แขวงบ่อแก้วเป็นแขวงที่มีขนากเล็กที่สุด ประชากรน้อยแต่มากเผ่าเป็นอันดับ 2 ของประเทศ รองจากแขวงเซกองและหลวงน้ำทา